HUYỀN THOẠI: VAI XA TAI

Hôm nay Bình sẽ đề cập một kiến thức đã lỗi thời về định tuyến của Vai. Có một định tuyến đã trở thành huyền thoại bất tử trong Yoga trong các tư thế vươn tay qua đầu, đó là “Hãy hạ vai cách xa lỗ tai”, để rồi từ đó trong bất kỳ tư thế nào, người giáo viên đều đệm vào câu “Vai cách xa lỗ tai, kéo dài cổ ra, không chèn ép cổ” từ Chiến binh 1, chó úp mặt, cho đến rắn hổ mang và họ luôn bị ám ảnh bởi định tuyến đó…Rõ ràng khi đứng lớp, người giáo viên cần phải nói liên tục, nói thật nhiều, bởi lẽ khi im lặng thì năng lượng lớp học sẽ chùn xuống và họ không còn tự tin nữa, nhất là khi lớp học không có âm nhạc thì năng lượng lớp càng rớt thê thảm, do đó giáo viên buộc phải nói thật nhiều, và khi không còn biết nói gì nữa thì họ sẽ đệm vào “Keep breathing, Hít sâu, thở chậm, hạ vai cách xa lỗ tai…”

Nhưng có bao giờ bạn tự hỏi vì sao phải hạ vai xuống, và điều này có thực sự đúng không? Và rất nhiều giáo viên giải thích rằng: Khi rướn vai gần lỗ tai, vai sẽ bị bó cứng và chèn ép vào gáy dẫn đến đau vai gáy, và đây là lý do cần phải hạ vai cách xa lỗ tai, để cổ được thoải mái và vai được thư giãn. Hơn nữa trong cuộc sống hằng ngày, chúng ta thường xuyên bị căng thẳng, lo lắng dẫn đến tình trạng vai bị bó cứng. Và đây chính là lý do huyền thoại ra đời: Hạ vai cách xa tai.

Bây giờ chúng ta thử làm một cuộc tra cứu, không phải trên google hay youtube, mà là ngay trong cuộc sống hằng ngày, quan sát bản thân ta và những người xung quanh. Bạn sẽ thấy vai của mình, nó không phải ở đây, mà là thấp dưới đây. Ngày này người ta xem điện thoại, đây là những gì họ làm với vai của mình, nó thấp dưới đây, chứ không phải trên đây. Ở cơ quan làm việc, bạn biết bạn phải ngồi thẳng lưng như vậy, nhưng bạn không làm vậy, mà làm vậy. Ngay cả khi ngồi ăn cũng vậy. Chính bản thân Bình cũng vậy, vai chúng ta luôn hạ thấp. Nên đây không phải là lý do gây ra đau vai, bởi ta ít khi nâng vai lên cao mà vai vẫn bó cứng. Bình sẽ chỉ ra một lý do tại sao bạn đau vai gáy dù đã hạ vai xuống: Bởi vì chúng ta đổ hông về sau quá nhiều trong cuộc sống hằng ngày, nghĩa là bạn cuộn gù lưng, và để tránh ngã về sau, buộc vai phải đổ về trước, và đầu cũng rơi về trước, như vậy mới giữ thăng bằng. Đây không phải là sự thăng bằng khỏe mạnh nhưng vẫn là thăng bằng, nếu không bạn sẽ ngã về sau.

Điều này nghĩa là đầu bạn sẽ không nằm trên trục thẳng đứng của trọng lực, và trái đất sẽ ghì đầu bạn xuống. Như cơ vai buộc phải luôn kéo giữ đầu bạn lại. Đầu bạn nặng từ 6-8kg, khá nặng như trái bowling và cơ vai phải kéo nó suốt ngày, đó là lý do cơ vai bị bó cứng, chứ không phải do bạn nâng vai lên quá nhiều. Nên việc hạ vai cách xa tai không phải lý do cũng không phải là giải pháp, như kéo tay nghiêng đầu hoặc massage vai, nó không hiệu quả, mặc dù massge khá phê đã, nhưng chỉ sau vài giờ thì nỗi đau vẫn như cũ.

Trong Yoga Minh triết, thay vì hạ vai xuống hoặc kéo dãn cơ vai, ta có thể đưa đầu về đúng trục trọng lực thẳng đứng, cùng với vai và hông, từ đó cơ vai không phải giữ đầu nhiều nữa. Hợp lý chứ?

Để làm được điều đó, ta phải đưa hông về đúng vị trí, kích hoạt cơ rhomboid là cơ giữa 2 bả vai, mở rộng lồng ngực, đưa đầu về vị trí đúng ngay trên vai. Nghĩa là để giảm áp lực cho cơ, bạn cần bắt cơ đó hoạt động.

Đặc biệt là nhóm cơ ở giữa 2 bả vai, gọi là cơ rhomboid. Nhóm cơ này hơi lười biếng. Khi cơ Rhomboid thư giãn, lưng sẽ bị gù. Khi Rhomboid thật sự được kích hoạt, bạn mở ngực, bạn sẽ đứng hoặc ngồi với lòng kiêu hãnh. Rhomboid là nhóm cơ của lòng kiêu hãnh. Nhóm cơ này phải kích hoạt, hông đổ về trước, khi đó cơ vai sẽ được thư giãn.

Như vậy việc Hạ vai xuống cách xa lỗ tai, không những không phải là giải pháp giảm sự căng cứng của cơ vai, mà còn góp phần vào việc làm đau vai gáy hơn nữa. Nguyên nhân tại sao, và giải pháp thế nào thì trong khóa học Minh Triết có nhiều thời gian Bình sẽ trình bày cụ thể hơn.